دندان هاچینسون چیست؟
دندان هاچینسون نشانه سیفلیس مادرزادی است. بدین معنی که مادر باردار مبتلا به سفلیس، این باکتری را در رحم یا هنگام تولد به کودک خود منتقل میکند.
این وضعیت هنگامی به صورت بالینی مشاهده میشود که دندانهای دائمی کودک شروع به رشد میکنند. دندانهای پیش و دندانهای آسیاب به شکل مثلث یا میخ مانند ظاهر میشوند. آنها فاصله زیادی دارند و ممکن است مینای دندان بسیار ضعیف داشته باشند.
دندان هاچینسون یک بخش از آنچه “سه گانه هاچینسون” نامیده میشود، است و شامل دندانها، گوشها و چشمها میباشد. این بیماری به نام سر جاناتان هاچینسون، جراح انگلیسی و متخصص سیفلیس نامگذاری شده است که در اواخر دهه 1800 در بیمارستان لندن کار میکرد.
دلایل ایجاد دندان هاچینسون
علت دندان هاچینسون قرار گرفتن در معرض سفلیس (یک عفونت باکتریایی) قبل یا هنگام تولد است. سفلیس یک عفونت مقاربتی (STI) تلقی میشود و بیماری غالباً به صورت زخم در پوست دستگاه تناسلی، راست روده یا دهان شروع میشود. سپس عفونت از طریق غشای مخاطی یا تماس پوستی با این زخمها گسترش مییابد.
زخمهای سفلیس ممکن است در مراحل اولیه عفونت بدون درد باشند. به گونهای که حتی، بعضی از مردم سالها متوجه ابتلا به آن نمیشوند. از دیگر علائم این عفونت میتوان موارد زیر را نام برد:
- بثورات کامل بدن
- علائم شبیه آنفولانزا (تب، درد عضلانی، گلو درد)
- ریزش مو
این علائم میتوانند به مرور زمان بیایند و بروند.
لازم به ذکر است که اگر مادر کمتر از دو سال باشد که به سفلیس مبتلا است؛ نوزادان حاصل بیشترین ریسک را برای ایجاد دندان هاچینسون و سایر علائم متحمل میشوند. به طور خاص، اگر عفونت قبل از هفته 18 بارداری درمان نشده باشد، خطر افزایش مییابد.
قرار گرفتن در معرض این بیماری میتواند در هنگامی که کودک هنوز از طریق جفت در رحم مادر است یا در طی مراحل زایمان رخ دهد.
علائم دندان هاچینسون
در حالی که ممکن است نوزادان تازه متولد شده در ابتدا علائمی از قرار گرفتن در معرض سفلیس نشان ندهند، اما علائم با رشد آنها خود را بروز میدهند. کودکان مبتلا ممکن است سه گانه هاچینسون را تجربه کنند که شامل موارد زیر است:
- مشکلات گوش داخلی (بیماری لابیرنتیت) که ممکن است باعث ناشنوایی شود
- مشکلات مربوط به چشم (کراتیت بینابینی) که شامل التهاب قرنیه است
- ناهنجاریهای دندان (دندان هاچینسون)
شما ممکن است تا زمانی که کودک شما در حدود 5 سالگی است، یعنی زمانی که دندانهای دائمی شروع به ظهور میکنند، متوجه دندانهای هاچینسون نشوید. این شرایط در درجه اول دندانهای پیش مرکزی و آسیاب را تحت تأثیر قرار میدهد.
ویژگیهای خاص عبارتند از:
- میخی شکل بودن همراه با یک شکاف هلالی شکل
- نازک شدن یا تغییر رنگ مینا
- کوچکتر شدن دندانها
- دندانهایی با فاصله زیاد
اگر شک دارید و مطمئن نیستید که دندانهای فرزند شما این ویژگیها را دارند حتماً با متخصص اطفال یا دندانپزشک در جهت معاینات تکمیلی برای فرزندتان مشورت کنید.
معالجه دندان هاچینسون
برای معالجه دندان هاچینسون، در صورت لزوم ابتدا به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید تا روند تشخیص را طی کرده و دارو دریافت کنید.
آزمایش خون یا بعضی اوقات پونکسیون کمر (نمونه گیری از مایع مغزی نخاعی) میتواند سفلیس را تأیید کند. روش مشهور درمان شامل یک بار تزریق پنی سیلین به بیمار است. اگر بیماری بیش از یک سال وجود داشته باشد، کودک شما ممکن است برای درمان به دوزهای اضافی نیز احتیاج داشته باشد.
متاسفانه آسیبهای دندان که قبلاً رخ داده است نیز بدون درمانهای دندانپزشکی قابل جبران نیست و شما به ترمیم دندان نیاز دارید.
گزینههای مختلفی برای درمان دندان وجود دارد:
- تاجها: کلاههایی هستند که دندانپزشکان بر روی دندانها قرار میدهند تا دندانها از نظر اندازه، شکل و عملکرد کلی نرمالتر شوند.
- پلها: بریج یا پل دندانهای کاذب هستند که به پر کردن فضاهای بین دندانها کمک میکنند. پلها همچنین مشکلات مربوط به جوییدن و گاز گرفتن را برطرف میکنند و فرمهای طبیعی صورت و لبخند را بازیابی میکنند.
- پر کردن دندان: پر کردن دندانها یک روش معمول برای پر کردن حفرهها یا سوراخهای ناشی از ضعف مینای دندان و یا سایر موارد است. برای این امر دندانپزشکان میتوانند از مواد کامپوزیتی (به رنگ دندانها)، آمالگام دندانی (نقرهای) یا طلایی استفاده کنند.
- ایمپلنتهای دندانی: یک پایه فلزی تیتانیوم با جراحی در استخوان فک قرار میگیرد تا بتواند به عنوان جایگاهی برای تاج یا پلها عمل کند. ایمپلنتها را نمیتوان تا زمانی که فک کاملاً رشد نکرد، قرار داد و این شرایط معمولاً در اواخر بزرگسالی یا نوجوانی رخ میدهد.
دقت کنید که حتماً با دندانپزشک خود صحبت کنید تا بدانید کدام روشهای درمانی برای کودک شما بهتر خواهد بود. اگر در مورد هزینه نگرانی دارید، با شرکت بیمه خود تماس بگیرید تا از پوشش بیمه خود مطلع شوید.
جلوگیری از دندان هاچینسون
بهترین راه پیشگیری از دندان هاچینسون، درمان سفلیس قبل از بارداری است. از آنجا که هم ممکن است علائم داشته باشید و هم ممکن است بیمار و ناقل بدون علامت باشید و یا خود متوجه نباشید، بنابراین مهم است که در صورت وجود احتمال حتماً آزمایش دهید.
به ویژه، اگر بخواهید به جز سیفلیس از نظر سایر بیماریهای مقاربتی آزمایش شوید، در این مورد به نکات زیر دقت کنید:
- شما ممکن است یک بیماری مقاربتی دیگر داشته باشید. چرا که با مبتلا شدن به یک بیماری مقاربتی احتمال ابتلا به دیگر بیماریها افزایش مییابد
- اگر شما بعد از آخرین آزمایش خود یک رابطه نا ایمن را انجام دادهاید و یا چندین شریک جنسی داشتهاید حتماً دوباره آزمایش دهید.
- اگر شما باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید حتماً آزمایش دهید.
بعد از مثبت شدن آزمایش مهم است که قبل از هفته شانزدهم بارداری تحت درمان قرار بگیرید. پس از هفته هجدهم نیز این بیماری ممکن است بهبود یابد، اما احتمال دارد نوزادان دارای ناشنوایی غیرقابل برگشت و مشکلات چشمی و مشکلات استخوانی و مفصلی مانند دندان هاچینسون باشند.
مراقبت منظم از دندان
پس از رویش دندانها، بدون توجه به شکلی که دارند، از آنها مراقبت کنید. انجمن دندانپزشکی آمریکا مراقبتهای زیر را برای دندانها توصیه میکند:
- روزانه دو بار با خمیر دندانهای حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- روزانه بین دندانها نخ دندان بکشید.
- نوشیدنیها و خوراکیهای حاوی قندهای اضافه شده را محدود کنید.
- استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید را حتماً در برنامه روزانه خود در نظر بگیرید.
- برای قرارهای منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
سخن پایانی
در حالی که دندان هاچینسون قابل برگشت نیست، اما برای جلوگیری از بروز سایر مشکلات مربوط به سلامتی، درمان علت اصلی آن، یعنی بیماری سفلیس، بسیار مهم است.
پس از رویش دندانهای دائمی، میتوانید با متخصص اطفال و دندانپزشک متخصص کودکان در مورد روشهای ترمیم و زیبایی فرزندتان صحبت کنید تا به اصلاح ظاهر دندان کمک کند.
اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید و اگر فکر میکنید در معرض این بیماری قرار گرفتهاید حتماً آزمایش سیفیلیس دهید تا بتوانید در صورت ابتلا در اسرع وقت عفونت را درمان کنید.